آژانس بین المللی هسته ای بر دوراهی سیاست زدگی یا رفتار حقوقی!

“خانه خشتی”:علی اصغر سلطانیه روز گذشته اعلام کرد که ایران به هیچ وجه تعلیق فعالیتهای هسته ای خود را نمی پذیرد.

نماینده ایران در آژانس بین المللی هسته ای با تاکید براین موضوع بیان داشت که فعالیتهای سایت فردو کاملا قانونی و زیر نظر آژانس است و هیچ دلیلی برای توقف برنامه هسته ای ایران وجود ندارد.

صحبتهای نماینده ایران در آژانس در حالی مطرح می شود که در چند هفته اخیر آژانس بین المللی هسته ای خواستار توقف برنامه هسته ای ایران شده است.

این خواسته آژانس که بلافاصله با واکنش تند کارشناسان بین المللی روبه رو شده  در حالی است که ایران تا سال۱۳۹۱ به ناظران آژانس اجازه بازدید کامل را به صورت بارهای مکرر داده است.

برهمین اساس  کارشناسان حقوقی وسیاسی مستقل بین الملل این رفتار آژانس را ناقض ان پی تی می دانند.این دست از کارشناسان براین باورند که بهانه گیریها وسخت گیریهای بی مورد برایران نشان از عدم تمایل آژانس به دستیابی ایران به انرژی صلح آمیز هسته ای است که این موضوع با مفاد ام پی تی تعارض کامل دارد .چرا که این مفاد حق داشتن انرژی صلح آمیز هسته ای را به همه کشورهای جهان داده است.

علاوه براین در بندهای مکرری از این عهدنامه بین المللی صراحتا براین مسئله تاکید شده که تمام سایتهایی که فعالیتشان زیر نظر آژانس ادامه پیدا می کند ،می توانند از حق مشروع وقانونی خود برای دستیابی به انرژی هسته ای صلح آمیز استفاده کنند.

دکتر پرویز فولادگر،استاد دانشگاه،دراین زمینه براین موضوع تاکید می کند که آژانس در نهایت باید رفتاری حقوقی را درپیش بگیرد. چرا که در شرایط فعلی هم نتوانسته در مورد مسائلی که برای ایران پیش آورده پاسخگوی افکار عمومی بین المللی باشد.

این استاد دانشگاه درپاسخ به این سوال که افکار عمومی در شرایط فعلی چه تاثیری در پرونده ایران دارد؟به بحث لزوم رفتار حقوقی آژانس اشاره دارد و می گوید:افکار عمومی جهان در شرایط فعلی با توجه به گسترش رسانه ها وتنظیم عهدنامه های بین المللی انتظار یک رفتار کاملاحقوقی وبه دور از سیاست زدگی را از آژانس دارد.چرا که بخشی از این افکار عمومی مردم کشورهایی را شامل می شود  که آنها هم به دنبال دستیبابی به انرژی هسته ای هستند و می خواهند از این حق قانونی خود استفاده کنند.

از طرف دیگر افکار عمومی امروز جهان به هیچ وجه علاقه ای به تماشای اجبار و زور چند دولت غربی برمسائل حقوقی جهان را ندارد وبه همین علت بدون تردید در مورد فشار بیشتر برایران واکنش نشان میدهد.

دراین بین علاوه برگفته های این استاد دانشگاه بخش دیگری از تحلیل گران بین المللی براین باورند که آژانس تلاش می کند تا مساله را هر چه سریعتر از طریق مذاکره حل کند،چرا که ادامه این وضعیت وفشار غیر قانونی وبدون سند به ایران می تواند برای اعتبار آژانس مشکلات قابل توجهی ایجاد کند.آن چنان که در شرایط فعلی این شائبه که آژانس در اختیار دولتهای غربی است روز به روز بیشتر شده وحتی خود یوکیو آمانو هم به این مسئله وقوف کامل دارد که اگر این شائبه به یک حرف معمول  در عرف دیپلماتیک  تبدیل شود ،دیگر آژانس نمی تواند به عنوان یک مرجع بین المللی مورد اعتماد همه دولتهای جهان باشد وبه نوعی کارکرد وجودی خود را از دست خواهد داد.

در همین راستا به نظر می رسد که سلطانیه از موضعی جدیدترین صحبتهای خود را در گفت وگو با رویترز مطرح کرده که جامعه جهانی نمی تواند آن را نقض ویا رد کند که این مسئله بدون شک درآینده مذاکرات ایران وغرب موثرخواهد بود.